Ở nơi quanh năm mây phủ trắng rừng, Lao Chải (có nghĩa là bản già) đang lưu truyền một phong tục đặc biệt – lễ Gà Ma Dó cúng rừng đầu năm. Còn rừng thì sống, mất rừng là mất tất cả. Suy nghĩ đó xuyên suốt mọi hành động của người dân với rừng…
Không còn nhớ phong tục kỳ bí ở khu rừng thiêng này có từ đời nào, người Hà Nhì ở Lao Chải (xã Ý Tý, Lào Cai) chỉ cốt hành lễ sao cho đúng tinh thần của tổ tiên, và tin rằng, những nghi thức tâm linh sẽ chuyển những mong muốn tới thần linh giúp họ sinh sống yên ổn nơi rừng thiêng nước độc. Quan niệm rừng là sự sống đã trở thành triết lý cốt lõi. Những nghi thức tôn kính khi hành lễ đã thể hiện sự biết ơn về một vị thần rừng luôn che chở mang lại sản vật cho họ từ thuở khai thiên lập bản.
Còn rừng thì sống mất rừng là mất tất cả, đó là suy nghĩ đơn giản nhưng xuyên suốt mọi hành động của người dân với rừng… Cuộc tạ ơn thiên nhiên trọng tục cúng rừng Gà Ma Dó như tiếng nói vô thanh hòa vào cõi âm u mà bao đời nay đồng bào Hà Nhì coi như triết lý sống của dân bản.
Đúng ngày con rồng (ngày Thìn) đầu tiên của năm, những sản vật làm ra được dâng lên vị thần rừng tôn kính, với mong muốn một năm tới mùa màng sẽ lại tốt tươi mang lại nhiều củ quả. Là một phong tục cổ và nguyên thủy, nhưng ý nghĩa tích cực của nó thì cho đến ngày nay và mãi mãi về sau, vẫn luôn đúng với thế hệ con cháu.
Rừng cấm Gà Ma Dó của bản Lao Chải là khu rừng già, không một ai được đốn cây chặt cành, kể cả việc nhặt củi cũng không được phép.
Một bữa cơm rượu khá thịnh soạn trước khi làm lễ cúng rừng. Người ngồi giữa là ông Phu Ha Giờ – bố của thầy cúng Phu Chê Xa, là một trong 2 thầy cúng của lễ Gà Ma Dó.
Tất cả mọi công việc phải được thực hiện trong rừng già, ngay cả người thầy cúng cũng vác củi chuẩn bị.
Không ai được đi dép trong khu rừng cấm của buổi lễ vì sự tôn nghiêm.
Đây là khu rừng già chỉ dành riêng cho nghi lễ, ngay cả củi và nước cũng được người dân vác lên từ dưới núi.
Phải nổi lửa tại rừng. Chỉ có ngôn ngữ của người Hà Nhì được nói tại đây, các vị khách (nếu có) không được phép nói ngôn ngữ khác.